Владимир Гакаленко - Учебник эсперанто

kiu кто, который,
kio что,
kia какой,
kies чей

tiu тот,
tio то,
tia такой,
ties того

ĉiu всякий, каждый,
ĉiuj все,
ĉia всяческий

neniu никто,
nenio ничто

iu ajn, kiu ajn кто бы ни, кто угодно,
io ajn, kio ajn что бы ни, что угодно

Venu al mi kiam ajn. Приходи ко мне когда угодно.
Kiam ajn vi venos, mi estos ĝoja vidi vin. Когда бы ты ни пришёл, я буду рад тебя видеть.
Kien ajn mi rigardis, mi vidis nur dezerton. Куда бы я ни посмотрел, я видел только пустыню.

de kie откуда,
de tie оттуда,
tiea тамошний,
de tiam с тех пор,
tiama тогдашний,
kialo причина,
ĉiujara ежегодный,
ĉiumonate ежемесячно

Ĉiu el ni deziras, ke estu eterna paco en la tuta mondo. Каждый из нас желает, чтобы был вечный мир во всём мире.
Li volus, ke mi venu morgaŭ. Он хотел бы, чтобы я пришёл завтра.

Mi donis al vi la libron por ke vi povu legi ĝin hejme. Я дал вам книгу (для того), чтобы вы могли (про)читать её дома.
Por ke la afero sukcesu, necesas multe labori. Чтобы дело имело успех, надо много работать.

partio партия — partiano член партии,
Moskvo Москва — moskvano москвич,
ideo идея — samideano единомышленник (приверженец той же самой идеи),
nederlandano — нидерландец,
ano член.

lerni учиться — lernejo школа,
loĝi проживать — loĝejo жилище, квартира,
manĝi есть, кушать — manĝejo столовая,
ejo помещение.

Суффикс -estr- означает начальника, главу:
ŝipo корабль, судно — ŝipestro капитан (судна);
urbo город — urbestro бургомистр, мэр, городской голова.

gladi гладить (белье) — gladilo утюг;
tranĉi резать — tranĉilo нож;
ludi играть — ludilo игрушка;
ilo инструмент, орудие, прибор, средство.

ridi смеяться — ridinda смешной;
rimarki замечать — rimarkinda замечательный, примечательный;
kredi верить — kredinda достоверный;
inda достойный.

legata читаемый,
legita читанный, прочитанный, прочтенный,
legota тот, который будет читаем (прочитан).

leganto читатель,
lernanto ученик,
prezidanto председатель,
verkinto автор (тот, кто сочинил).

legante читая,
leginte прочитав,
legonte собираясь (намереваясь) прочитать,
legate будучи читаемым,
legite будучи читанным (прочитанным),
legote будучи тем, который собираются читать (прочитать).
Dirite — farite. Сказано — сделано.

…Mi dankas vin pro via longa letero, kiun mi ricevis antaŭnelonge. Grandan dankon pro la senditaj aĵoj: bildkartoj, kalendareto, libreto en Esperanto pri via belega lando, glumarkoj. Ĉio tre plaĉis al mi. Mi tre ĝojas, kiam mi ricevas leterojn de miaj eksterlandaj amikoj. Mi sendas al vi bildkartojn pri nia bela lando. Bedaŭrinde, mi ne trovis bildkartojn pri nia urbo. Nia urbo ne estas granda, sed ĝi estas tre bela. Ĝi tre plaĉas al mi. Nia familio loĝas en granda moderna 5-etaĝa domo. Ni havas 5 ĉambrojn. Mia patro estas maljuna laboristo, mia patrino estas oficistino. Mia frato, kiu estas 5 jarojn pli aĝa ol mi, nun militservas, tre malproksime de nia urbo…
…Mi lernas Esperanton aŭtodidakte. Mi memoras jam multe da vortoj, sed dume mi ne kapablas bone esprimi miajn pensojn…
…Mi sendas al vi kelke da fotografaĵoj, inter ili ankaŭ mian portreton. Mi petas vin sendi al mi vian portreton, almenaŭ etan…

Aĝo возраст,
aŭtodidakto самоучка,
bedaŭri сожалеть,
bedaŭrinde к сожалению,
dume пока, тем временем,
ekster вне, снаружи, за,
eksterlanda заграничный, зарубежный,
esprimi выражать,
familio семья,
glui клеить,
glumarko наклейка,
kapabla способньй,
militservo военная служба,
moderna современный,
oficisto служащий,
proksima близкий,
servi служить.

En nia lando la Esperanto-movado estis tre forta antaŭ la dua mondmilito. Oni lernis Esperanton en lernejoj kaj kursoj, oni eldonis librojn kaj gazetojn en
Esperanto. Pro diversaj kaŭzoj la movado dum kaj post la milito malfortiĝis.
Ĝi renaskiĝis en la jaroj 1955–1956, ĉefe inter junularo. En multaj urboj aperis junularaj Esperanto-kluboj. En 1961 estis fondita la Komisiono de Sovetiaj Esperantistoj ĉe la Unio de Sovetiaj Societoj por Amikeco kun Eksterlando. En 1979 estis fondita Asocio de Sovetiaj Esperantistoj (ASE), kiu gvidas la Esperanto-movadon en la tuta lando. En multaj urboj ekzistas E-kluboj kaj E-sekcioj ĉe Kluboj de Internacia Amikeco, grupoj de esperantistoj, rondetoj, en kiuj oni lernas E-on. En kelkaj lernejoj (plejparte en Estonio) oni lernas E-on fakultative. Ĉiujare en nia lando okazas kelke da E-tendaroj, kie kolektiĝas esperantistoj el la tuta Sovet-Unio. En Estonio kaj aliaj lokoj oni organizas apartajn tendarojn kaj renkontiĝojn por lernantoj.
Aliĝu al via loka E-klubo aŭ E-grupo. Parolu kun aliaj esperantistoj esperante por praktiki la lingvon. Faru tion dum renkontiĝoj, telefone, skribu leterojn al viaj amikoj — esperantistoj nur esperantlingve.

Aparta отдельный, особый,
aliĝi присоединиться,
asocio ассоциация, общество,
ĉefe главным образом,
dum в то время как, во время,
E-, Е-о = Esperanto,
ekzisti существовать,
fakultativa факультативный, необязательный,
fondi основывать, создавать,
forta сильный, крепкий,
gazeto периодическое издание (журнал, газета),
gvidi руководить,
junularo молодёжь,
kaŭzo причина,
kelka некоторый (о числе),
komisiono комиссия,
movi двигать,
movado движение,
okazi происходить, случаться,
plejparte большей частью,
renkont(iĝ)o встреча (слёт),
rondo круг; кружок,
rondeto кружок,
sekcio секция, отделение,
societo общество, компания,
sovetia советский (Советского Союза),
unio союз (государство, организация).

1. Al ĉevalo donacita oni buŝon ne esploras.
2. Gasto tro petata foriras malsata.
3. Kontraŭ faro farita ne helpas medito.
4. Laboro farita — ripozo merita.
5. Ne atendita, ne esperita ofte venas subite.
6. Ne bela estas amata, sed amata estas bela.
7. Ne ĉio brilanta estas diamanto.
8. Parolanto semas, aŭdanto rikoltas.
9. Prokrastita ne estas perdita.
10. Silentu donante, parolu ricevante.

Buŝo рот,
diamanto алмаз; бриллиант,
donaci дарить,
esplori исследовать,
kontraŭ против, напротив,
mediti размышлять, обдумывать,
meriti заслуживать, быть достойным,
prokrasti отложить, отсрочить,
ripozi отдыхать,
sata сытый,
semi сеять,
subite внезапно.

Patro demandas sian malgrandan filon:
— Kio vi volas esti, kiam vi estos plenaĝa?
— Telefona aŭtomato.
— Kial do?
— Ĉar ĝi nenion faras, kaj tamen ricevas monon.

Filo: Paĉjo, ĉu vi povus fari vian subskribon kun fermitaj okuloj.
Patro: Certe!
Filo: Bone, fermu la okulojn kaj subskribu mian lernateston.

Atesto аттестат, свидетельство,
do итак, следовательно, же,
fermi закрывать,
okulo глаз,
paĉjo папа,
plena полный,
plenaĝa взрослый, совершеннолетний,
subskribi подписывать.